Wat zijn blockchain toepassingen? Onze simpele uitleg!
Blockchain is de onderliggende technologie die je als term veelal hoort. Maar welke blockchaintoepassingen zijn er zoal?
- Laatste update: mei 31, 2023
- 19:31
Als je met crypto aan de slag gaat, zal de term blockchain al snel voorbijkomen. Het is dan ook belangrijk om te begrijpen wat het precies is, wat je ermee kunt en waar de kansen liggen. Want het gebruik van blockchain toepassingen is geen toekomstmuziek, er zijn nu al toepassingen die te zijn gebruiken. De komst van de blockchain heeft veel zaken, vooral overeenkomsten zoals smart contracts een stuk eerlijker gemaakt. Maar dat wil niet zeggen dat de blockchain toepassing alleen maar voordelen kent. Er is ook ruimte voor nadelen en kritiek. Daardoor krijg je een goed beeld van hoe de technologie precies werkt, wat je ermee kunt en welke kritieken er zijn. Op die manier is het mogelijk zelf een overweging te maken of het een verstandig idee is om zelf actief met blockchain technologie aan de slag te gaan. Sterker nog: ook zonder crypto is het mogelijk om toch met de blockchain technologie aan de slag te gaan. Uiteraard is het ook mogelijk om wel crypto te gebruiken en de toepassingen te beheren in een online hosted wallet zoals Bitvavo.
Crypto kopen?
Inhoudsopgave
Wat is blockchain?
Iedereen die hoort over de blockchain technologie, zal altijd eerst even op Google zoeken wat dat precies inhoudt. Want voor velen is blockchain een abstract begrip. De meeste mensen komen voor het eerst met de term in aanraking als ze bezig gaan met het verhandelen van bijvoorbeeld Bitcoins of andere cryptomunten. Blockchain heeft een wereld te veroveren, net als het internet aan het einde van de jaren ’80.
Waar mensen met internet openlijk informatie kunnen vergaren, is blockchain vooral een nieuwe manier om elkaar te vertrouwen. De blockchain is de ideale manier om op een eerlijke manier een transactie plaats te laten vinden, zonder dat je daarvoor veel vertrouwen nodig hebt. Dat kost minder tijd en je kunt daardoor meteen aan de slag.
Het is mogelijk om een transactie te houden tussen mensen die elkaar niet kennen. Er is geen centrale partij nodig, terwijl dat bij normale banktransacties wel het geval is. Bij de traditionele bank komt een intermediair kijken, maar bij blockchain wordt alleen deze technologie gebruikt.
Blockchain en Bitcoin
Er zijn verschillende toepassingen voor blockchain te verzinnen. Bij blockchain denken we vaak meteen aan Bitcoin. Deze munt is gebaseerd op het principe van blockchain. Als je gaat investeren in de blockchain, heb je cryptocurrency nodig. Deze kun je aanschaffen bij een exchange als Bitvavo. Let wel: je zet echt geld om in cryptomunten.
Daarom is het verstandig om alleen te investeren met geld dat je kan missen. De koers van cryptocurrency heeft als kenmerk dat het enorm kan schommelen. De ene dag ben je rijk, de andere dag heb je zo veel geld verloren.
Bij blockchain technologie spreken we weleens van een grootboek. Of om in internet termen te blijven, een soort heel grote database. Deze database kan door krachtige computers worden gekopieerd en opnieuw gevalideerd. De database mag ook bewerkt worden of worden bewaard. Het is niet de bedoeling om de database heel groot te maken, maar het volstaat wel om alle wijzigingen op te slaan.
Denk bijvoorbeeld aan de transacties die je binnen het blockchain netwerk uitvoert. De technologie kijkt vervolgens of die transacties wel voldoen aan de vooraf gemaakte afspraken. Daardoor is sjoemelen niet meer mogelijk. Als een transactie binnenkomt, wordt deze altijd eerst voorgelegd aan de deelnemers van de blockchain.
Voordelen van blockchain
Het gebruik van blockchain technologie heeft verschillende voordelen. Veel mensen zien de komst van blockchain technologie dan ook als een soort nieuwe standaard. Het zou het hart kunnen worden van een nieuw soort internet, waarbij alles op afspraken en spelregels gebaseerd is. Ideaal als je bijvoorbeeld een iPhone via Marktplaats gaat verhandelen. Nu werkt een dergelijke handeling nog aan de hand van wederzijds vertrouwen en de bank, maar in de toekomst zou de blockchain dit ook af kunnen handelen.
Minder kans op fraude
Een van de voordelen van blockchain is namelijk minder kans op fraude. In de blockchain is de kans op fraude volledig geminimaliseerd. Even de transactie tussentijds veranderen is namelijk niet mogelijk. Een transactie krijgt een eigen versleuteling en is niet te kraken. De gegevens worden in het grootboek – de blockchain, dus – vastgelegd.
Daarna kunnen ze niet of nauwelijks gewijzigd of verwijderd worden. Want als er wel iets moet worden gewijzigd, wordt dit bijgehouden en gepubliceerd. Daarna moeten alle deelnemers aan het blockchain netwerk de wijziging weer valideren. Daardoor duurt het wijzigen van gegevens langer, maar is de wijziging wel een stuk betrouwbaarder.
Dat heeft ook te maken met de transparantie van de gegevens. Doordat alle wijzigingen aantoonbaar gepubliceerd worden, hebben alle apparaten binnen de blockchain precies dezelfde informatie. Er kan dus geen informatie aan een bepaalde partij worden achtergehouden. Dit vergroot de transparantie.
Wijzigen van gegevens
Het wijzigen van de gegevens mag dan wel langer duren, maar de transactie en overdracht van informatie gaat een stuk sneller. Wie een creditcard aanvraagt, moet bijvoorbeeld nu nog door allerlei – soms geautomatiseerde – processen. Heeft de aanvrager een registratie bij het Bureau Krediet Registratie in Tiel? Heeft de aanvrager andere antecedenten op naam staan? Zijn er andere zwaarwegende redenen om de creditcard niet te verstrekken? Vaak is zo’n proces mensenwerk en kan het dagen duren totdat er een beslissing is gevallen. Bij een transactie in een blockchain netwerk is dit niet het geval.
Het goedkeuren en uitvoeren wordt namelijk volledig automatisch uitgevoerd. De acties die worden genomen binnen het blockchain netwerk worden allemaal gecontroleerd en alleen uitgevoerd als alle deelnemers van de blockchain unaniem besluiten dat de handeling geldig is volgens de afspraken.
Het is bij blockchain nog niet mogelijk om cryptocurrency meteen op de bankrekening te hebben, zoals dat via de bank binnen Instant Payments wel al mogelijk is. Maar de transacties worden wel automatisch uitgevoerd, waardoor je weet wat je krijgt en dat de deelnemer de afspraken nakomt. Het verhandelen van cryptocurrency kun je doen via een exchange als Bitvavo.
Kansen voor bedrijven
Met de komst van blockchain technologie zijn er ook aanzienlijk wat kansen ontstaan voor bedrijven. Het proces verloopt volledig automatisch en extra tussenpersonen of bedrijven ontbreken. Een bank vraagt meestal een geldelijke vergoeding voor het controleren van handelingen.
Maar juist omdat blockchain validatie gebaseerd is op het controleren van handelingen, betaal je daarover geen transactiekosten. Het afsluiten van contracten verloopt alleen tussen de twee partijen. Een intermediair – laten we het een notaris noemen – is dus niet meer nodig. Om deze reden is het vaak goedkoper om met blockchain technologie te werken.
Nadelen van blockchain toepassingen
Blockchain toepassingen hebben niet alleen maar voordelen. Er is ook genoeg kritiek op deze technologie. Blockchain is niet erg transparant als begrip, omdat het maar lastig is te begrijpen. Bovendien kleven er ook een aantal risico’s aan het gebruik van de blockchain. Wie aan de slag wil met blockchain, doet er goed aan om de voordelen en nadelen tegen elkaar af te wegen. Over het algemeen is de consensus dat de voordelen van blockchain de nadelen uitwegen. Maar toch gaan we hier in op een aantal nadelen.
Want blockchain technologie is complex. Het is maar lastig te begrijpen. Niet alleen de technologie erachter zit lastig in elkaar, maar ook het proberen uit te leggen van hoe het werkt, blijkt nog best een klus. Probeer aan je buurman van 65 maar eens uit te leggen waarom hij aan crypto moet beginnen en wat de blockchain dan precies inhoudt.
Zonder de nodige kennis en vaardigheden wordt dat erg lastig. Er komen ook steeds weer nieuwe protocollen en programmeertalen bij, waardoor het geheel steeds lastiger uit te leggen en te begrijpen wordt. Maar er zijn ook voldoende voordelen die mensen ervan overtuigen om blockchain te gebruiken.
Energieverbruik
Bovendien is er kritiek op de manier waarop de blockchain werkt. Met name het proof of work model krijgt veel kritieken, zeker vanwege het energieverbruik. Zowel Bitcoin als Ethereum gebruiken dit PoW-model. Daarbij moeten miners volledige blokken mijnen. Om deze reden kost dit veel energie. Er is dus niet één iemand die bepaalt of de transactie geldig is, maar er zijn meerdere miners die allemaal tegelijkertijd hetzelfde wiskundige probleem oplossen.
Daardoor moet er veel energie gebruikt worden. Als Bitcoin een land was geweest, was het volgens sommige experts het 29e meest verbruikende land in de wereld geweest. Dit probleem speelt al sinds de uitvinding van de Bitcoin. Juist om deze reden zeggen veel Nederlandse instanties dat blockchain niet erg energiezuinig is en er om die reden geen toekomst in zit.
Decentralisatie een heet hangijzer voor overheden
Instanties worden normaal gesproken gecontroleerd door een centrale overheid. De Nederlandsche Bank is een toezichthouder, maar valt in Nederland weer onder het ministerie van Financiën. Dit is waarschijnlijk een van de redenen waarom de zwaarste kritieken van overheden komen. Blockchain is namelijk volledig gedecentraliseerd en zit wiskundig in elkaar.
Dat werkt niet bij de theorie van een centrale overheid. Er zijn een aantal landen die er inmiddels wetten en regulering aan hebben gesteld. Toch wordt er meer aandacht aan de blockchain gegeven. Steeds meer landen vinden het gebruik van blockchain interessant, maar onder voorwaarden. Er zijn ook landen die juist paal en perk aan het gebruik van crypto willen stellen, om zo meer te reguleren.
Schaalbaarheid
Zo zijn er nog wel meer nadelen te bedenken. Denk bijvoorbeeld aan de schaalbaarheid en het bezit van privésleutels. Dat wordt een erg technisch verhaal en is om deze reden te veel om nu te bespreken. Maar wat een belangrijk nadeel aan blockchain is, is dat het regelmatig gebruikt wordt voor illegale activiteiten. Cryptocurrency en transacties daarvan zijn anoniem.
Zo is het dus niet te herleiden waar het geld vandaan komt. Steeds meer criminelen gebruiken crypto om te betalen in de virtuele wereld. Denk bijvoorbeeld aan het darkweb, waarbij men bijvoorbeeld wapens en andere illegale zaken met crypto betaalt. Cryptomunten worden dus soms gebruikt om geld wit te wassen of een illegale aankoop te doen.
Criminelen slaan toe
Daarnaast is er veel onwetendheid over hoe blockchain precies werkt en wanneer het wijs is om er in te investeren. Er is veel onervarenheid onder nieuwelingen. Om deze reden proberen steeds meer criminelen mensen op te lichten en te bestelen. Er zijn criminelen actief die onwetenden veel geld laten investeren in de wereld van crypto.
Wat slachtoffers dan vaak niet weten, is dat zij eigenlijk investeren in een lege huls. Daardoor is de kans op het kwijtraken van de volledige investering zeer groot. Dit is precies de reden waarom we altijd aanraden om eerst onderzoek te doen naar de cryptocurrency en hoe de technologie erachter werkt.
Hoe werkt blockchain?
Blockchain betekent in het Nederlands vertaald ‘een aaneenschakeling van blokken’. Dit is dan ook precies wat blockchain is. De kracht van blockchain zit in het feit dat het verwijderen van informatie, het vervangen of het aanpassen ervan niet zomaar doorgang vindt. Is de transactie al in de blockchain vastgelegd, dan is aanpassen niet meer mogelijk.
Een wijziging wordt alleen uitgevoerd als alle deelnemers van de blockchain ermee instemmen. Als de wijziging tegen de afspraak is, zullen alle deelnemers tegen stemmen. Dan is de wijziging dus niet mogelijk. De wijzigingen worden dan ook continu weer verzameld in het grootboek, de blockchain zelf. De bundeling is een soort blok, waar de naam blockchain vandaan komt. Dit blok wordt vervolgens toegevoegd aan de keten.
Stel: je werkt in de haven van Rotterdam. Dan wil je graag weten wanneer een container geleverd is. Het is niet zinvol om tegen je collega te zeggen dat het gaat om een rode container, want daar zijn er wel meer van. Maar als je tot op de seconde vastlegt wanneer de container is gescand, kun je deze gemakkelijker terugvinden.
Daarom wordt er ook bij een block in de blockchain een tijdstempel aan de database toegevoegd. Er is altijd een eerste blok in de keten. Dit block noemen we genesis. Dankzij de aanwezigheid van het genesis-blok weten we dus tot aan de eerste transactie welke transacties er in meerdere blokken hebben plaatsgevonden.
Zo worden blocks gevalideerd
Deze transacties worden verzameld in een blok. Deze blokken worden vervolgens weer doorgegeven. Miners zijn de deelnemers die de blokken doorgeven en valideren. De transacties worden niet per stuk gecontroleerd, maar het blok als geheel wordt. Na validatie wordt het blok aan de keten toegevoegd. Er zijn meerdere miners die dit tegelijkertijd doen. Maar niet iedereen komt aan de beurt. Waar bij het proof of stack principe degene met de hoogste borg het blok mag gaan valideren, is dit bij proof of work niet het geval.
Alleen de krachtigste computer mag de wiskundige puzzel op gaan lossen. Het oplossen is zeker niet eenvoudig, waardoor dit veel rekenkracht kost. Juist om deze reden is er vaak kritiek op blockchain technologie. Gelukkig is de oplossing wel eenvoudig de controleren, zodat daar niet nog eens energie aan verloren gaat.
Degene die een block uiteindelijk mag valideren, gebruikt daarvoor veel rekenkracht. Om deze reden staat daar dan ook een beloning tegenover. Dit noemen we ‘Proof of Work’. Maar mede door de kritieken dat het minen van Bitcoins, Ethereum en andere cryptocurrency via het PoW-principe veel energie kost en dus niet goed is voor het milieu, maken steeds meer cryptomunten de overstap naar Proof of Stake.
Hier gaat het niet om hoeveel rekenkracht je hebt, maar om wie de hoogste borg investeert. Op die manier gaat er minder rekenkracht verloren. De munten die je nodig hebt voor het deelnemen aan een Proof of Stake hoef je ook niet zelf te minen, maar kun je gemakkelijk via euro crypto exchanges als Bitvavo aankopen.
Blocks wijzigen en overeenstemming
Een transactie in de blockchain wijzigen gaat niet zomaar. Er is immers niet één persoon die de wijziging zal valideren. Iedere deelnemer aan het netwerk valideert de wijziging. Pas als alle deelnemers of tenminste een meerderheid vindt dat de wijziging volgens de afspraak is, wordt er overeenstemming bereikt. Pas op dat moment kan de transactie doorgaan. Deze overeenstemming wordt in blockchain termen ‘consensus’ genoemd.
Toch betekent dit niet dat je altijd maar blind kunt vertrouwen op blockchain technologie. Ook blockchain technologie is niet helemaal feilloos. Over het algemeen is het niet mogelijk om met transacties te frauderen. Dat is immers het grote voordeel aan blockchain technologie. Maar niet altijd, want als de technologie eronder niet te vertrouwen is, heb je er niks aan. Er moeten strikte protocollen en afspraken zijn.
Vijf jaar geleden werd een blockchain ontwikkeld die achteraf kon worden aangepast. Dat is in de praktijk niet altijd handig, omdat het fraude in de hand kan werken. Zeker als je zelf niet doorhebt dat de blockchain technologie zo in elkaar zit, kun je weleens een nare ervaring krijgen. Want over het algemeen ga je ervan uit dat blockchain juist niet aanpasbaar is. Maar dat is dus niet altijd het geval. Ook hier geldt: doe van tevoren onderzoek voordat je gaan investeren in cryptocurrency gebaseerd op deze blockchain.
Blockchain is soms beperkt
We hebben het al eerder gehad over instanties die kritiek leveren op blockchain. Ook de Kamer van Koophandel heeft dat al vaker gedaan. Niet iedere ondernemer zou iets met blockchain moeten doen, adviseert de KvK. Gelukkig zit de instantie ook de voordelen; het kan fouten of fraude voorkomen.
Processen worden geautomatiseerd en uiteindelijk kan er geld bespaard worden. Maar het is vaak lastig om het te begrijpen, ermee aan de slag te gaan en het is redelijk tijdrovend en kostbaar. Dus is het niet voor iedereen de moeite waard. Dat heeft volgens de KvK vooral te maken met de beperkingen die blockchain soms hebben.
Wettelijke beperkingen
Ten eerste zijn er wettelijke beperkingen aan blockchain. De wet staat blockchain namelijk niet altijd toe. Er zijn bedrijven die zodra ze met blockchain werken, eerst het advies van een jurist vragen. Want hoewel de blockchain voor alles een oplossing lijkt, kan het zo zijn dat de wet het niet toestaat.
Het investeren in cryptocurrency en de uitgeoefende rekenkracht is dan voor niets. Er wordt vaker gezegd dat het sturen van containers over zee een goede business case voor blockchain is. In havens wordt er immers vaak fouten gemaakt of vindt er fraude plaats. Maar dat zegt niet dat je zomaar blockchain in kan zetten. Blockchain is volledig digitaal en volgens de Nederlandse wet moet er een vrachtbrief op papier zijn. Dat betekent dus dat blockchain vanwege die reden niet ingezet kan worden.
Bovendien: als je een proces wilt verbeteren met blockchain, moet je wel weten hoe het werkt. Een klein beetje kennis is niet voldoende. Het is belangrijk om het hele concept volledig te begrijpen en op te zetten. Iedere stap moet dus op papier worden gezet. Het is belangrijk om nu al na te denken over hoe het proces moet werken en hoe het in de toekomst moet gaan werken.
Uitgebreid testen is belangrijk om te bepalen of blockchain technologie werkt
Daarbij is uitgebreid testen erg belangrijk. Als je blockchain technologie gebruikt zonder het te testen, weet je niet of de technologie echt werkt. De betrouwbaarheid van blockchain technologie is erg belangrijk, zo niet de belangrijkste voorwaarde van blockchain. Blijkt er een lek in het concept te zitten, dan is de kans dat je iets aan de technologie hebt klein. Je moet deze fouten dus recht kunnen zetten, voordat je een dergelijk concept echt gaat aanbieden.
Om correct met blockchain aan de slag te kunnen gaan, moet je volledig weten hoe het werkt. Het is een ingewikkelde technologie. Het is uiteraard wel mogelijk om bestaande platformen te gebruiken, maar toch is het belangrijk om te weten wat je aan het doen bent. Meestal heb je daarvoor specialistische kennis nodig.
Zeker als je als bedrijf gebruikt wilt gaan maken van blockchain technologie. Juist vanwege de schaarste aan uitgebreide kennis loopt de adoptie van blockchain technologie nog achter. Er is maar een handjevol programmeurs die kunnen helpen met het integreren van blockchain.
Dat betekent uiteraard niet dat blockchain waardeloos is. In tegendeel, het kan een wereld van verschil maken. Er zijn genoeg toepassingen te verzinnen waarbij blockchain het verschil heeft gemaakt. Sommige toepassingen zijn nog in ontwikkeling en kunnen vooral als kans worden gezien. Maar er zijn ook al toepassingen die nu al worden gebruikt. Blockchain vergt veel tijd en geld. Het is daarom niet voor iedereen de moeite waard. Maar als je echt een goede casus hebt om blockchain te gebruiken, is het de investering mogelijk wel waard.
Toepassingen van blockchain
Er zijn verschillende toepassingen waarbij blockchain technologie een grote rol speelt. Zo heb je de publieke en private blockchain, zijn er een groot aantal kansen voor blockchain en is het zelfs mogelijk om blockchain zonder crypto te gebruiken. Blockchain is volop in ontwikkeling, maar dat wil niet zeggen dat het daarom nu niet gebruikt kan worden. Er zijn al een aantal toepassingen waarbij blockchain een sleutelrol speelt.
Toepassingen die je nu al kunt gebruiken
Denk bijvoorbeeld eens aan de voedselketen. De afgelopen jaren werd steeds meer duidelijk over hoe sommige bedrijven in de voedselketen ter werk gaan. Varkens worden mishandeld, de plofkip is al jaren in het nieuws en een slager verkocht stiekem paardenvlees.
Op die manier heeft de vleesindustrie geen goede naam gekregen. Steeds meer consumenten willen zeker weten dat het product van een goede plek vandaan komt. En het moet duidelijk zijn hoe zo’n product gemaakt is. Door de stikstofcrisis is er ook steeds meer aandacht voor het milieu.
Albert Heijn en blockchain
Daarom is het een goed idee om deze afspraken om te zetten in blockchain technologie. Dat gebeurt nu al. De Albert Heijn heeft bijvoorbeeld een keten van de productie van sinaasappelsap van A tot Z vastgelegd in de blockchain. Via een app kunnen klanten precies inzien waar de sinaasappelsap allemaal geweest is, tot aan het moment dat de sinaasappel nog aan de boom hing.
Fairfood
En wat dacht je van eerlijke handel in kokosnoten? Of het geven van een eerlijke vergoeding aan Colombiaanse koffieboeren. Fairfood heeft dergelijke producten om die reden al vastgelegd in de blockchain. Dat draagt bij aan eerlijke handel voor de boeren en de consument weet zeker dat er een eerlijke prijs voor betaald is. Zo kan armoede in derdewereldlanden worden tegengegaan.
De Amerikaanse supermarkt Wallmart gebruikt zelfs voor alle groenten en fruit blockchaintechnologie. Zo weet je als consument precies wat je koopt. Zulke business cases kunnen ook op andere producten worden ingezet. Denk bijvoorbeeld aan de distributie van dure diamanten, of medicijnen.
Er zijn zelfs al auto’s die via de blockchain worden verkocht. Daardoor is een keten een stuk transparanter en zullen consumenten sneller geneigd zijn om zaken te doen. Op die manier is investeren in de blockchain het zeker waard. Maar het leidt ook tot minder kosten en producenten maken op een efficiëntere manier gebruik van de materialen.
Blockchain technologie wordt altijd in verband gebracht met transacties. Bitcoin Blockchain is ontstaan vanuit het idee dat financiële transacties konden worden vastgelegd. Daarnaast was ook voorloper Digicash vooral gefocust op transacties. En de blockchain zal ongetwijfeld de opvolger daarvan worden.
Financiële transacties kunnen goedkoper
Blockchain zal een grote impact hebben op de manier waarop financiële transacties worden vastgelegd. Bankieren wordt dan goedkoper. Een transactie kan snel worden uitgevoerd en transactiekosten vallen grotendeels weg. We hebben er waarschijnlijk niet meteen iets aan in Nederland, maar wel in ontwikkelingslanden. Wie weleens geld naar familieleden in Afrika heeft gestort via Western Union, weet dat het dagen duurt totdat de transactie is uitgevoerd en de kosten kunnen zo hoog zijn als tien procent van het volledige bedrag. Dat tikt behoorlijk aan als je een maandsalaris over gaat maken.
Dat betekent niet dat blockchain alleen voor derdewereldlanden nuttig is. Er zijn inmiddels zelfs speciale Bitcoin-pinautomaten in Nederland op de markt. De bedoeling daarvan is dat meer mensen cryptocurrency gaan gebruiken. Dit leidt tot meer cryptobetalingen. Maar dit werkt ook in de hand dat mensen een gemakkelijke manier zullen vinden om crimineel geld te witwassen. Dit is dan ook de reden dat overheden er niet om staan te springen.
Namaakindustrie
Een andere toepassing van blockchain technologie is het maken van afspraken over de echtheid van een product. Vijf procent van alle geïmporteerde producten binnen de Europese Unie blijkt namaak. Het gaat niet alleen om dure producten zoals Rolex, Nike en Louis Vuitton. Zelfs simpele producten zoals bananen en medicijnen kunnen vervalst worden en worden nagemaakt.
In Afrika blijkt zelfs 1 op de 10 medicijnen nep, waardoor er jaarlijks duizenden doden aan sterven. Daar is zeker voor blockchain een grote kans. Bijvoorbeeld door de producten te voorzien van een microchip, ook wel NFC genoemd. Consumenten kunnen dan precies zien wat er met de productieketen is gebeurd. Daarbij wordt meteen duidelijk of een product echt is. Dat klinkt leuk in theorie, maar hoe zit het met de praktijk?
Er zijn al bedrijven die echt zo werken. Denk bijvoorbeeld aan het bedrijf van rapper Kanye West met zijn sneakerlijn. En modeketen H&M zette een pilot op om consumenten te laten zien dat kleding eerlijk geproduceerd is en geen namaak is.
Blockchain en een smart contract
Wie blockchain zegt en er wel eens over gelezen heeft, zal onmiskenbaar denken aan smart contracts. Een smart contract is veruit de meest gebruikte toepassing van blockchain technologie. Een smart contract is een overeenkomst, bestaande uit voorwaarden aan een of meerdere transacties.
Deze afspraken worden vastgelegd in de code. Er komt dus wel programmeerkennis bij kijken. Op die manier worden de voorwaarden van tevoren vastgelegd, zodat het duidelijk is dat niemand kan frauderen. De handelende partij kan niet frauderen, maar ook degene die het product of de dienst ontvangt kan niet worden opgelicht. De deelnemers aan de blockchain bepalen immers of er voldaan is aan de voorwaarden.
Stel: een groot bedrijf wil een nieuwe investeringsronde gaan doen. Een bedrijf wil dan geld ophalen bij nieuwe investeerders. Maar investeerders stellen altijd een voorwaarde aan de investering. Bijvoorbeeld: binnen een jaar moet er 1 miljoen euro van andere investeerders zijn opgehaald. Maar dat lukt niet.
Dan kan er een perverse prikkel ontstaan waarbij het bedrijf het geld in eigen zak steekt. Dit is uiteraard fraude, oplichting en bovendien een criminele handeling. Maar als investeerder is het belangrijk om zeker te weten dat je dan je geld terugkrijgt. Daarom is het mogelijk in de blockchain te programmeren dat wanneer er niet aan de voorwaarden wordt voldaan, alle investeerders hun geld terugkrijgen.
Publieke en private blockchain
Bij blockchain denken we meteen aan deelnemen en valideren. Toch is dat niet voor iedereen weggelegd. Want deelnemen en valideren is vaak vrij toegankelijk in een publieke blockchain. Soms is het niet wenselijk dat onbekenden zomaar validaties uit kunnen voeren. Daarom is het ook mogelijk om een private blockchain op te zetten. Deze blockchains worden vaak binnen een organisatie opgezet.
Sommige organisaties ontwikkelen samen een blockchain. Dit wordt ook wel een consortium blockchain genoemd. Over het algemeen is de publieke blockchain het meest wenselijk, omdat de kans op fraude en tussentijdse wijzigingen aan transacties zo het kleinst is.
Publieke blockchains bieden immers veel meer deelnemers, waardoor de kans op blockchain fouten zo klein mogelijk wordt gemaakt. Het wordt door veel experts gezien als de ‘ware vorm van blockchain’ en is bovendien ook veel uitgebreider.
Mogelijkheden in toepassingen
Soms wordt gedacht dat elke afspraak altijd in een blockchain kan worden gezet. Dit is lang niet altijd het geval. Hierboven beschreven we al een casus van de Rotterdamse haven waardoor dit door wetgeving onmogelijk is. Het is dus goed mogelijk dat je bij de ontwikkeling van blockchain technologie te maken krijgt met beperkingen. Bijvoorbeeld een wettelijke beperking of een technische beperking. Er zijn ook genoeg mogelijkheden.
Afspraken vastleggen over de verkoop van een huis vastleggen
Denk bijvoorbeeld aan het verkopen van een huis. Blockchain technologie draait vooral om het maken van afspraken rondom eigendommen. De verkoop van een stuk grond of een particuliere woning, het kan allemaal worden vastgelegd. Momenteel worden zulke afspraken vastgelegd bij de notaris. Na aankoop van een stuk grond wordt dit vastgelegd in het kadaster. Maar deze zaken kun je ook prima vastleggen in een blockchain. Alle betrokken partijen hebben dan toegang tot de gegevens.
Op die manier kan er geen discussie meer ontstaan over de gemaakte afspraken. Bovendien weet je dan precies welke organisaties deelnemen aan de keten, zodat je met het oog op privacy precies weet wie wat over jou weet. Momenteel weet je bij de aankoop van bijvoorbeeld een huis niet wie daarvan op de hoogte is. Zijn het de buren, omdat die een bord in de tuin hebben zien staan? Weet de gemeente ook meteen dat je verhuisd bent? En moet je de bank het nieuwe postadres nog doorgeven? Zulke instanties zou je kunnen toevoegen aan de blockchain, zodat deze gegevens meteen gedeeld worde met degenen die je daarvoor aanwijst.
Overheden gaan niet overstag
Overheden gooien als het om blockchain technologie gaat vaak de kont tegen de krib. Veel instanties die vallen onder de overheid zien de overstap ernaartoe nog niet zitten. Dat is jammer, want juist met het oog op nieuw leiderschap en transparantie is er een mogelijkheid samen met blockchain technologie. Het zou het vertrouwen in de overheid immers behoorlijk ten goede komen als overheden, burgers en bedrijven samen kunnen werken in een blockchain.
Zo hebben we bijvoorbeeld de BRP, het registratiesysteem van burgers. Deze zou gekoppeld kunnen worden aan de huizenmarkt, zodat de gemeente meteen weet wie er verhuisd is. Ook zou op basis van die gegevens een vergunning voor de aanbouw van een nieuwe carport kunnen worden gegeven.
Soms gebeurt het ook dat niet alleen de gemeente, maar bijvoorbeeld ook de politie betrokken is. Deze instanties lopen regelmatig bij elkaar langs en zijn niet van elkaar op de hoogte. Hier biedt blockchain technologie kansen. Nadeel is dan wel dat er mogelijk een beperking wordt opgelegd door privacywetgeving.
De Nederlandse Belastingdienst en smart contracts
Ook op landelijk niveau zijn er oplossingen te verzinnen. De Nederlandse Belastingdienst zou een smart contract kunnen maken om belastingen te innen. Heeft een onderneming een transactie gedaan, dan wordt de btw meteen afgerekend met de Belastingdienst.
Zo is het niet meer nodig om ieder kwartaal omzetbelasting te doen. Het voorkomt dat er een hoop administratie bij komt kijken en ook de kans op fraude wordt dan kleiner. Ook hier zitten we wel weer met een beperking: hoe wordt dit geregeld als je zaken vanuit Nederland gaat doen met bedrijven in andere lidstaten?
Blockchain technologie zonder crypto
Het lijkt onvoorstelbaar, maar met blockchain technologie is het zelfs mogelijk om afspraken te maken, zonder dat er crypto bij komen kijken. Een munt op blockchain baseren kan een hoop problemen geven, maar toch kan blockchain technologie wel waarde toevoegen aan de financiële sector. De opkomst van blockchain gaat zeker niet betekenen dat banken overbodig worden. Maar ze kunnen door deze technologie wel moderner worden.
Verschillende valuta, verschillende afspraken
In Europa zijn we gezegend met relatief snelle transacties. Maar wat als je een boer in een derdewereldland bent die zijn producten verkoopt aan een handelaar in Azië? Er moet immers wel voor de producten betaald worden. Het wisselen van de verschillende valuta kan zeer lang duren en het is dan maar de vraag of alle betrokken partijen de afspraken nog helder hebben. Daarom kun je in de blockchain vastzetten at precies de afspraken zijn. Hoeveel is er van het product afgenomen en hoeveel moet er nog betaald worden? Zo weet je zeker dat de juiste betaling naar de juiste partij gaat.
Social media & moderators
Een nadeel van sociale media is vaak dat er moderators zijn. Die moderators zijn bedoeld om de zaken in goede banen te leiden. Zodat er geen ruzie ontstaat, iedereen zich aan de voorwaarden houdt en dat er bijvoorbeeld geen plaats is voor online pestpartijen.
Maar wat als je het niet eens bent met wat Twitter doet en daarom op Twitter je onvrede gaat uiten? Er zijn al eens mensen geband van Twitter, waarbij het bekendste voorbeeld mogelijk Donald Trump is. Sommige aanhangers van Trump noemen dat censuur. De App Store van Apple en de Play Store van Google hebben al eens apps verwijderd onder druk van de Chinese regering. Zoiets zou kunnen worden opgevat als censuur.
Juist om deze redenen is er tegenwoordig al een kopie van Twitter. Deze draait volledig op de Ethereum blockchain. De tweets worden versleuteld via de applicatie (‘client’) en is e lezen voor iedereen die zich op Eth-tweet bevindt. De tweets worden niet verdeeld via een centrale server. Heb je de app, dan kun je inhoud lezen. Censuur is daardoor onmogelijk. Er is immers niemand die het netwerk aan kan sturen.
CryptoKitties
Ten slotte een leuke uitsmijter: je kunt zelfs een cryptokat op het internet kopen. Laten we vooropstellen dat dit concept als een grapje is begonnen en verder ook nergens op slaat. Op Ethereum bestaat een spel dat gericht is op de aankoop en verzorging van virtuele cryptokatten. Het bedrijf erachter heet CryptoKitties.
Met een Ether, de cryptomunt van het Ethereumnetwerk is het mogelijk een digitale kat te kopen. Daarmee lijkt het concept enigszins op de populaire gadget van Tamagotchi uit de jaren ’90. Alle informatie over de kat zit opgeslagen in het blockchainnetwerk. Dat betekent dan ook dat de kat altijd van jou blijft. Alle katten zien er uniek uit. Het is zelfs mogelijk om katten met elkaar te laten paren en zo nieuwe exemplaren te vergaren. Die kun je dan – je raadt het al – via blockchain weer verkopen aan andere deelnemers.
Crypto kopen?
Deze artikelen kunnen je mogelijk ook interesseren
