De Nederlandse belastingdienst beschouwt het merendeel van de cryptocurrencies als zogenaamde converteerbare virtuele valuta. Dit betekent dat ze in de praktijk dienst doen als een soort van ruilmiddel, een store of value (een opslag van waarde dus) of een rekeneenheid. Daarnaast is de Nederlandse belastingdienst eveneens van mening dat ze vervangen kunnen worden door echt geld. Stuk voor stuk waarheden uiteraard, maar wat betekent dat nu concreet? Moet je nu dus met andere woorden belastingen betalen op je crypto holdings of niet? Helaas wel…
Wanneer word je belast op crypto?
Zodra je cryptovaluta’s bezit en / of gebruikt is het van belang om er rekening mee te houden dat je hiervoor wordt belast. Je doet er goed aan om hier rekening mee te houden zodat je niet voor verrassingen komt te staan wanneer de belastingdienst bij je aan komt kloppen. Voor deze belasting geldt wel dat je ze op twee verschillende manieren aan kan geven. Ik maak op dit vlak dan ook een onderscheid tussen de onderstaande twee mogelijkheden:
- Een aangifte in box 1 (inkomen afkomstig uit werk en woning);
- Een aangifte in box 3 (de vermogensrendementsheffing);
Welke aangifte jij precies moet gaan indienen is dus geheel afhankelijk van jouw situatie. Je crypto moet worden aangegeven in box 1 wanneer je een hoofdinkomen uit crypto haalt. Met andere woorden, je beschikt niet over een andere vaste baan buiten het handelen met crypto. Voor het merendeel van de mensen in Nederland zal dit niet meteen van toepassing zijn. In het merendeel van de gevallen dient er dan ook een aangifte van je crypto te gebeuren in box 3. Dit dient immers te gebeuren wanneer je buiten een baan waarmee je hoofdinkomen verdient crypto bezit of verhandelt.
Hoe werkt crypto belasting in Nederland precies?
Op moment van schrijven is de situatie in Nederland zo dat er geen sprake is van een zogenaamde vermogenswinstbelasting. Dit is nochtans een methode die door heel wat andere landen wel wordt toegepast. Deze belasting maakt het mogelijk om assets te belasten zoals bijvoorbeeld:
- Onroerend goed;
- Aandelen;
- Verzamelobjecten;
- Crypto;
Ook crypto valt hier dus onder. In Nederland is er dus geen sprake van een vermogenswinstbelasting, maar hoe pakken we het hier dan wel aan? Voor Nederlandse belastingbetalers geldt dat ze belast worden over de veronderstelde waardestijging van hun bezittingen. Dit gebeurt op basis van de reële marktwaarde waarvan sprake is op 1 januari van elk jaar. Deze manier van werken heeft ook als gevolg dat de kostenbasis van je crypto uitsluitend kan worden overgedragen tot 1 januari van het belastingjaar in kwestie. Deze zal elk belastingjaar op de eerste januari terug worden vastgesteld.
Belasting over veronderstelde winsten
De Nederlandse belastingdienst heft dus eigenlijk belasting over de veronderstelde winsten van je volledige vermogen in de loop van het boekjaar. Voor de Nederlandse belastingdienst geldt dat ze ervan uit gaat dat je met je vermogen altijd op een bepaalde manier winst weet te maken en dus geen verlies. De belasting die je betaalt is verschuldigd volgens een 3-bank systeem van inkomstenaangifte. Omdat de belastingdienst telkens op de eerste dag van het nieuwe jaar wil weten over welk vermogen je beschikt is het onder meer van belang om de stand van je cryptoportefeuille te noteren.
Neem hier bij voorkeur een duidelijke screenshot van zodat er hier vanuit de belastingdienst geen twijfel over kan bestaan. De drie verschillende categorieën die worden gehanteerd door de belastingdienst zijn de volgende:
- Box 1 staat voor het inkomen dat je ontvangt uit arbeid;
- Box 2 staat voor het zogenaamd aanmerkelijk belang;
- Box 3 staat voor het vermoedelijke inkomen uit vermogen, sparen en beleggen;
Voor cryptocurrencies geldt dus dat ze in het overgrote merendeel van de gevallen onder box 3 vallen. In bepaalde gevallen is het dus echter van belang om er rekening mee te houden dat je, je crypto holdings wel degelijk dient aan te geven in box 1. Dat is het geval wanneer je bijvoorbeeld over een bepaalde voorkennis beschikt. Ook wanneer je aan day trading doet of wanneer je crypto gaat minen zal je jouw crypto onder box 1 moeten aangeven. Hier dien je zeker aandachtig voor te zijn.
Wat moet je weten over de DAC8 richtlijn?
Mensen die eigenaar zijn van crypto en overwegen om deze niet aan te geven aan de belastingdienst dienen er rekening mee te houden dat men vanuit Europa enkele nieuwe richtlijnen in het leven heeft geroepen die de pakkans aanzienlijk hebben vergroot. De belangrijkste van deze richtlijnen is de zogenaamde ‘DAC8’. Deze maakt het voor de belastingdienst (eenvoudig) mogelijk om te controleren of iemand houder is van cryptocurrencies of niet.
Onder de DAC8 richtlijn is het waarschijnlijk dat de belastingdienst de mogelijkheid zal krijgen om de boekhouding in te kijken van cryptobedrijven, waaronder dus alle Nederlandse crypto exchanges vallen. Op deze manier zal ze uiteraard een goed beeld krijgen van de crypto-activa waar mensen houder van zijn. Op moment van schrijven heeft de belastingdienst deze mogelijkheid al bij banken en pensioenfondsen. Wellicht zijn cryptobedrijven dus de volgende.
Omwille van bovenstaande reden wordt er door Nederlandse accountants sterk op aangedrongen bij hun klanten om hun crypto holdings grondig bij te houden en correct aan te geven. Dit op z’n minst om problemen in de toekomst te kunnen voorkomen.
Met hoeveel crypto belasting moet je dan precies rekening houden?
Voor de belastingdienst geldt dat ze rekening houdt met een zogenaamd ‘fictief rendement’. Dit fictieve rendement wordt vastgesteld op basis van de totale waarde waar je vermogen over beschikt. Onder de totale waarde van je vermogen wordt de volledige netto waarde van je bezittingen gerekend minus eventuele schulden waarvan sprake is. Over het veronderstelde rendement op de totale waarde van je vermogen wordt een belasting aangerekend van 32 procent.
Nieuwe belasting op crypto vanaf 2025
Vanaf 2025 worden er aanzienlijke veranderingen doorgevoerd in de belastingwetgeving met betrekking tot cryptovaluta in Nederland. Zo wordt binnen de Europese Unie de DAC8-richtlijn geïmplementeerd, waardoor aanbieders van cryptodiensten verplicht zijn om gebruikersgegevens te verzamelen, controleren en delen met de Belastingdienst. Dit betekent dat vanaf 2026 de bezitters van cryptovaluta automatisch in de aangifte inkomstenbelasting worden opgenomen. Deze gegevensuitwisseling zal ook plaatsvinden met andere EU-lidstaten en zelfs niet-EU-landen die deelnemen aan het nieuwe Common Reporting Standard for Crypto-Assets (CARF).
Daarnaast blijft het belangrijk om cryptovaluta correct aan te geven in box 3 (waarde per 1 januari), en in sommige gevallen, zoals bij actieve handel of mining, in box 1. Het niet melden van cryptobezit kan leiden tot aanzienlijke boetes, oplopend tot 300% van de aanslag, afhankelijk van de omstandigheden. De Belastingdienst krijgt dankzij deze regelgeving meer mogelijkheden om cryptobezitters te traceren, wat het risico vergroot voor degenen die hun vermogen niet correct hebben aangegeven. Voor cryptobezitters die alsnog vrijwillig aangifte willen doen, is het raadzaam om dit vóór 2026 te doen om zware sancties te voorkomen.
Verder zijn er signalen dat het Nederlandse belastingstelsel, waaronder de belastingheffing op fictieve rendementen, aangepast zal worden. Dit hangt samen met eerdere uitspraken van het Europese Hof van Justitie, dat deze methode strijdig acht met mensenrechtenverdragen. Mogelijk wordt een overgang gemaakt naar een systeem dat belast op gerealiseerde winsten, wat een belangrijke verschuiving in de fiscale regelgeving zou betekenen.
Speel op zeker, maak screenshots van je crypto holdings!
Voor alle soorten cryptocurrencies geldt dat ze er bekend om staan over een zeer volatiel karakter te beschikken. Dit volatiele karakter zorgt ervoor dat er op relatief korte termijn aanzienlijke winsten gerealiseerd kunnen worden. Het is altijd van belang om er rekening mee te houden dat je aan moet kunnen tonen waar deze winsten vandaan komen.
Omwille van deze reden is het altijd een goed idee om telkens op de eerste januari van elk jaar een screenshot te maken van je crypto portefeuille. Doe dit voor alle duidelijkheid voor alle verschillende wallets waarover je beschikt.
Heb je ook bepaalde holdings ondergebracht op bijvoorbeeld een DeFi platform? Ook daar dien je uiteraard de nodige screenshots van te maken. Op deze manier heb je altijd bewijsmateriaal voor de belastingdienst. In ieder geval mag het duidelijk zijn, niet alleen in andere landen, maar ook hier in Nederland dien je met zekerheid rekening te houden met het bestaan van een belasting op crypto.
